ĐẶC ĐIỂM CÁC CON GIÁP LÀ VẬT NUÔI TRONG TỤC NGỮ TIẾNG HÀN (QUA CÁC PHẠM TRÙ NGỮ NGHĨA CỦA NHÓM TỪ NGỮ CHỈ GỌI)

Tóm tắt

Bài viết sử dụng phương pháp thống kê, miêu tả, phân tích phạm trù ngữ nghĩa của nhóm từ ngữ dùng để chỉ gọi nhằm làm rõ đặc điểm của con giáp là vật nuôi trong tục ngữ tiếng Hàn. Kết quả nghiên cứu cho thấy: i) sự đa dạng về ý nghĩa và số lượng các đơn vị từ ngữ chỉ gọi trong các nhóm tục ngữ theo từng con giáp là không như nhau; ii) ý nghĩa về thân phận, sở hữu cho thấy vị thế ít nhiều có sự khác biệt của từng vật nuôi đối với con người; iii) mức độ đa dạng của các từ ngữ chỉ sự di chuyển hay hành động phản ánh đúng bản chất và đặc tính của các con giáp là vật nuôi; iv) ý nghĩa về tình trạng và trạng thái xuất hiện khoảng trống của sắc thái tích cực trong tục ngữ lợn và thiên về sắc thái tiêu cực (thể hiện mặt trái của đời sống xã hội); v) ý nghĩa về tính cách, phẩm chất và công dụng, giá trị hay năng lực ở hai sắc thái tiêu cực và tích cực khá cân bằng ở nhóm tục ngữ có yếu tố chỉ con trâu/bò, ngựa, chó..; vi) các phạm trù ý nghĩa về hình thức, thời gian hay phạm vi hoạt động của các con giáp cũng cho thấy những đặc trưng riêng của từng con vật. Có thể thấy mối quan hệ khăng khít giữa vật nuôi và con người cũng như đặc trưng văn hóa nông nghiệp và tư duy ngôn ngữ của dân tộc Hàn phản ánh qua nhóm từ ngữ chỉ gọi. Kết quả nghiên cứu giúp người học trau dồi thêm vốn từ vựng phong phú, hiểu rõ hơn phương pháp tư duy, cách thức tri nhận thế giới hay quan niệm về giá trị của người Hàn.