HIỆN TƯỢNG ĐỒNG ÂM KHÁC NGHĨA TRONG CẤU TẠO DANH TỪ GHÉP TIẾNG NGA VÀ TIẾNG VIỆT

Tóm tắt

Trong cấu tạo danh từ ghép tiếng Nga và tiếng Việt có thể xuất hiện các hiện tượng liên quan đến các mối quan hệ hình thái – ngữ nghĩa tương hỗ giữa các thành tố của danh từ ghép. Một trong những loại hiện tượng này là đồng âm khác nghĩa.
Trong cấu tạo từ ghép tiếng Nga, hiện tượng đồng âm/tự khác nghĩa xảy ra khi các thành tố khác nhau của các từ ghép có cùng một cấu trúc âm vị (nghĩa là được viết giống nhau) nhưng lại có nghĩa khác nhau, hoặc các nghĩa khác nhau của các thành tố khác nhau có cấu trúc âm vị giống nhau. Sự đồng âm/tự khác nghĩa trong cấu tạo từ của các danh từ ghép tiếng Nga bao gồm những hiện tượng sau: đồng âm/tự khác nghĩa giữa các thành tố của từ ghép (đồng âm/tự khác nghĩa giữa các thành tố phụ và đồng âm/tự khác nghĩa giữa các thành tố chính) và đồng âm/tự khác nghĩa của cả từ ghép.
Tiếng Việt có nhiều từ đồng âm khác nghĩa đóng vai trò là thành tố của danh từ ghép. Các cặp (dãy) danh từ ghép đồng âm khác nghĩa có thể chứa (1) hoặc các từ thuần Việt, (2) hoặc một từ thuần Việt và một từ gốc Hán, (3) hoặc cả hai từ gốc Hán.
Tương tự như cấu tạo danh từ ghép tiếng Nga, trong cấu tạo danh từ ghép tiếng Việt đồng âm khác nghĩa chủ yếu là các thành tố của từ ghép (cả thành tố phụ và thành tố chính), còn cả từ ghép thì hiếm hơn nhiều.